«Қазақстан халқына» қоры үш жылда не атқарды?
2022 жылдың 11 қаңтарында Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаев әлеуметтік саланы қолдау және халықтың әл-ауқатын арттыру мақсатында «Қазақстан халқына» қоғамдық қорын құруды тапсырды.
Үш жыл ішінде қор 104 қайырымдылық бағдарламасы мен жобаны жүзеге асырып, соның 62-сін толық аяқтады. Бүгінде қорға жиналған жалпы қаражат 252 млрд теңгені құраса, оның 186,5 млрд теңгесі нақты қайырымдылық шараларына жұмсалған.
Әлеуметтік саланы қолдау
Қордың басты мақсаты – ауылдық жерлердегі білім беру, денсаулық сақтау, мәдениет және инклюзивті спорт салаларын дамыту, сондай-ақ төтенше жағдайларда көмек көрсету. Осы бағытта қор аймақтық жобаларды жүзеге асырып, шалғай елді мекендердегі инфрақұрылымды жақсартуға ден қойып келеді.
Қаржыландыру көздері
«Самұрық-Қазына» ұлттық әл-ауқат қоры жыл сайынғы табысының кем дегенде 7%-ын «Қазақстан халқына» қорына аударады. 2023 жылы бұл сома 66,6 млрд теңгені құраса, 2024 жылы 50 млрд теңге көлемінде қаржы бөлінеді деп жоспарланып отыр. Бұдан бөлек, «Сәтті жұлдыз» АҚ лотерея операторы да қорды қолдап, өткен жылы 1,4 млрд теңге аударды. Қаржының тиімді жұмсалуын жыл сайын «Ernst&Young» компаниясы тәуелсіз аудит жүргізу арқылы бақылайды.
Денсаулық сақтау саласындағы игілікті істер
Қор онкологиялық және орфандық аурулармен күреске ерекше назар аударып, осы бағытта кешенді жобаларды іске асырады. Мәселен, 2023-2027 жылдарға арналған жоспар аясында инновациялық дәрілік препараттар сатып алуға, заманауи медициналық құрал-жабдықтармен қамтамасыз етуге және дәрігерлердің біліктілігін арттыруға қаржы бөлінген.
- Үш жыл ішінде 490 азаматқа (соның ішінде 371 балаға) 38 түрлі дәрі-дәрмек сатып алынды.
- Онкологиялық және онкогематологиялық аурулары бар 1284 азаматқа 14,76 млрд теңгеге дәрілік препараттар ұсынылды.
- Бес өңірге желілік электронды үдеткіштер, компьютерлік томографтар және навигациялық жүйелер сатып алуға 19,8 млрд теңге бөлінді.
- Ауылдық аймақтардағы тұрғындарды медициналық тексерістен өткізу үшін жылжымалы кешендер сатып алынды.
Инклюзивті қолдау және әлеуметтік көмек
Мүмкіндігі шектеулі жандарды қолдау – қордың негізгі бағыттарының бірі. Осы мақсатта:
185 адам инновациялық аяқ протездерімен қамтамасыз етілді.
8 облыста «Тұсау кесер» дене шынықтыру-сауықтыру үйірмелері ашылды.
7 қалада аутизм және менталды бұзылыстары бар балаларға арналған орталықтар іске қосылды. Биыл Ақтау қаласында жаңа орталық ашу жоспарлануда.
Білім беру саласындағы бастамалар
Қор білім беру саласына 61,4 млрд теңге бөліп, ауылдық жерлердегі оқушыларға сапалы білімнің қолжетімділігін арттыруға ерекше көңіл бөлуде.
17 аймақтағы 135 тірек мектеп жаңғыртылып, оқу жабдықтарымен толықтырылды.
Ақтөбе облысында 134 шағын жинақталған мектептің материалдық-техникалық базасы жаңартылды.
«Білім-Инновация» лицейлерінің тәжірибесін енгізу аясында Алматы облысында 50 мектепте 150 зертханалық кабинет жабдықталды.
92 жоғары оқу орнында 3000-нан астам ауылдық студенттерге білім гранттары тағайындалды.
Ауылдық мектептерде 360 робототехника кабинеті жабдықталды.
Спорт пен мәдениетті дамыту
Қор спорт пен мәдениетке 9,5 млрд теңге бағыттап, бірқатар маңызды жобаларды іске асырды.
Батыс Қазақстан облысында 25 ауылдық кітапхана жаңартылып, оларды комьюнити орталықтарға айналдыру қолға алынды.
Шалғай аймақтарда 100 жаңа спортзал ашылды.
40 аңғар типті спорт залының құрылысы жоспарланып, 4 нысан пайдалануға берілді, ал 9-ының құрылысы жалғасуда.
Төтенше жағдайлар кезіндегі көмек
2023 жылы су тасқынынан зардап шеккен бес өңірде 627 үйдің құрылысына 20,6 млрд теңге бөлінді. Сонымен қатар, жалпы сомасы 16,3 млрд теңгеге 29 әлеуметтік қолдау жобасы жүзеге асырылып жатыр.
Болашаққа жоспарлар
2024 жылы қор «Шағын қалалар – үлкен мүмкіндіктер» бастамасын іске асыруды көздеп отыр. Бұл жоба өңірлік кәсіпкерлер мен ірі компаниялардың қолдауымен шағын қалалардағы әлеуметтік жобаларды дамытуға бағытталмақ.
Қордың қызметі жыл сайын кеңейіп, жаңа бастамаларды жүзеге асырып келеді. Оның игілігін алыс аймақтардағы ауыл тұрғындары, балалар, мүгедектігі бар азаматтар мен әлеуметтік осал топтар көріп отыр. «Қазақстан халқына» қоры қоғамдағы өзекті мәселелерді шешуге арналған маңызды әлеуметтік институт ретінде еліміздің өркендеуіне үлес қоса бермек.
Айжан ЖАРАСБЕКОВА,
"Тұран" университеті
Журналистика факультетінің 4 курс студенті.