«Мистер Киндер Сюрприз»: Путиннен кейін билікке кім келеді?

Сергей Кириенко 30 қыркүйекте Ресей президенті Владимир Путиннің Украина аймақтарының даулы аннексиясын бекіткен сөзін айтарда жанында болды. Бұрынғы премьер-министр қалай Кремльдегі маңызды адам атанды? Оның лақап аты көп. Сергей Кириенконы Владимир Путиннің «Мистер Киндер Сюрпризі», «кішкентай адам сияқты компьютер», «Бомба-сюрприз» немесе «Мистер Ішкі саясат» деп атайды. Алайда 30 қыркүйекте Ресей президенті Украинаның төрт облысының аннексиясын тойлап жатқанда, ол, ең алдымен, «Донбасс вице-министрі» еді. Бұл атақты оған Ресейдің «Медуза» атты тәуелсіз басылымы берді. 2022 жылдың ақпанынан бастап Вашингтон санкция салған жеке тұлғалар тізімінде Владимир Путиннің орнын басатын Сергей Кириенко да бар, деп жазады Taulik.kz сайты france24.com басылымына сілтеме жасап.

Украинадағы референдумды ұйымдастырған адам

Ресейдегі келесі сайлау 2024 жылы өтеді және әзірге Сергей Кириенконың Украинадағы соғыс аясында Луганск, Донецк, Херсон және Запорожье облыстарының аннексиясына байланысты тұсы бар. Немістің Süddeutsche Zeitung газеті жазғандай, іс жүзінде барлық халықаралық қауымдастық араласуы керек бұл процесті ол ресми атаусыз жалғыз басқаруы керек. Сергей Кириенко 2016 жылдан бастап Президент Әкімшілігі Басшысының орынбасары қызметін атқарады.

«Осы уақытқа дейін Сергей Кириенко сайлаудың Кремльдің қалауына сәйкес өтуін қамтамасыз етті», – дейді Global Security атты америкалық геосаяси және қорғаныс консалтингтік фирмасы.

Ол сәуір айында Владимир Путинмен жеке кездескен кезде Украинадағы «арнайы әскери операцияның» «әкімшілік» бөлігін өзіне тапсыруды сұрайды. Бұл туралы Кремльмен тығыз байланысатын бірнеше анонимді дереккөздермен сөйлескен «Медуза» басылымы жазды.

«Ал мамырдың басында Мәскеуде Сергей Кириенконың Украинаға алғашқы сапарынан кейін Ресей армиясының бақылауындағы аймақтарда референдум ұйымдастыру жобасы жасалды», – дейді «Украинская правда» сайты.

Содан кейін ол Херсон қаласына барды, онда ол орыс әскерінің алға жылжуын құптаған. Бірақ бұл – саясаткердің қарапайым ғана портреті. Әлем 25 жыл бұрын оны, тіпті, халықаралық аренада Ресейдегі батысшыл либералды ағымның негізгі өкілдерінің бірі ретінде қарсы алды.

Путинді Федералды қауіпсіздік қызметі басшысы еткен премьер-министр

Бұл жағдай 1998 жыл болды. Сергей Кириенко жаңа ғана Борис Ельцин кезінде премьер-министр болып тағайындалған кез. Бұл күллі Мәскеу жұртын таң қалдырған сайлау еді. Өйткені 35 жастағы жігіт премьер-министр қызметіне келді және оның түйіндемесінде Энергетика министрінің орынбасары ретінде қызмет еткен бір жылға жуық қана тәжірибесі бар. Ол бұл лауазымды бұрынғы вице-премьер және сол кездегі Ресейдегі либералды қанаттың басты қайраткерлерінің бірі Борис Немцовқа жақын болғандықтан ғана алды. Сергей Кириенко Владимир Путиннің басты сыншыларының бірі атанды. Бұл жақындық Борис Ельцин үшін жеткілікті болды. Дәл осы тағайындаудан кейін Сергей Кириенкоға жасына байланысты «Мистер Киндер Сюрприз» деген лақап ат беріледі. Алайда Кириенконың бұл қызметі төрт айға ғана созылады. 1998 жылдың аяғында Ресей ауыр қаржылық дағдарысқа ұшырап, жас премьер-министр жауапты адам ретінде отставкаға кетуге мәжбүр болады. Десе де Сергей Кириенко премьер-министр болып қызмет еткен аз ғана уақыт ішінде өзінің және Ресейдің тағдырына әсер ететін тағайындау жасай алды. 1998 жылы шілдеде ол Ресейдің қуатты барлау агенттігі ФҚҚ-нің кілтін Санкт-Петербургтен келген Владимир Путинге тапсырды. Екі жылдан кейін Владимир Путин Ресей президенті болып сайланып, Сергей Кириенконың саяси мансабын құтқарып қалады.

Саяси оппортунист

Владимир Путин оны 2000 жылы мамырда құрылған жеті жаңа федералды округтің бірінде өзінің арнайы өкілі етті. Сонымен қатар Сергей Кириенко маңызды аймақтардың бірі – Еділ ауданын қадағалауы керек болды. Өйткені бұл – Саров қаласындағы негізгі атомдық зерттеу орталығы.

«Дәл осы жерде Ресейдің ядролық қаруы жасалып жатыр», – делінген «Радио Свободная Европа» сайтында.

Мүмкін бұл тәжірибе оны Владимир Путиннің көз алдында 2005-2016 жылдар аралығында Бүкіл ресейлік Атом флотының, сондай-ақ Ресейдегі атом энергетикасына мамандандырылған 400 компания мен ғылыми орталықтардың басшысы болуға үміткер етеді.

«Ол сондай-ақ Иранмен уранды байыту қондырғысын бірлесіп салу мүмкіндігі туралы келіссөздерге жауап береді», – делінген «Радио Свободная Европа» хабарламасында. «Ол ешқашан желге қарсы тұрмайтын идеологиялық тұрғыда өте икемді адам», – деді Вадим Прохоров.

Сонымен қатар оған Ресейдің халықаралық аренадағы имиджін «қалпына келтіру» тапсырылатын еді.

Taulik.kz