Иран Ормуз бұғазын жапса, мұнай бағасы 250 долларға дейін өсуі мүмкін
Иран парламенті Ормуз бұғазын жабу туралы шешім қабылдады, бұл қадамның соңғы шешімін Иранның Ұлттық қауіпсіздік кеңесі қабылдайды. Егер бұл ұсыныс жүзеге асса, әлемдік мұнай нарығында үлкен өзгерістер күтілуде, деп хабарлайды халықаралық сарапшылар.
Ормуз бұғазы — әлемдік мұнай тасымалының маңызды жолы болып табылады. Ол арқылы әлемдік мұнай тасымалының шамамен 20%-ы өтеді. Бұл аймақты жабу әлемдегі ірі мұнай экспорттаушы елдерге және импорттаушыларға ауыр соққы болып тиюі мүмкін. Әсіресе, Қытай, Үндістан, Жапония мен Оңтүстік Корея сияқты мұнайды көп тұтынатын елдер үшін жағдай күрделенеді.
Бұл қадам АҚШ-тың Иранның ядролық нысандарына жасаған шабуылдарына жауап ретінде ұсынылған. Иран үкіметі бұл шешімді «заңсыз әскери әрекеттерге» қарсы әрекет ретінде қарастырып отыр. Парламенттің шешімі арқылы Иран өз аумағындағы су жолдарын бақылауға алып, өз ұлттық мүдделерін қорғауды көздейді.
Егер Иран Ормуз бұғазын жабатын болса, сарапшылардың пікірінше, мұнай бағасы барреліне $250-ға дейін көтерілуі мүмкін. Қазіргі кезде бұғаз арқылы өтетін мұнай тасымалы әлемнің экономикалық тұрақтылығына маңызды әсер етуде. Бұғаздың жабылуы әлемдік нарықта мұнай тапшылығына алып келуі мүмкін, бұл өз кезегінде мұнай бағасының рекордтық деңгейге көтерілуіне себеп болады.
Бұл шешімнің әлемдік экономикаға әсері көп қырлы болуы мүмкін. Бір жағынан, мұнай бағасының өсуі энергия ресурстарын тұтынатын елдерге қымбатшылық әкелсе, екінші жағынан, Иранның әскери ықпалы аймақтағы тұрақсыздықты күшейтеді. АҚШ пен оның одақтастары бұл әрекетті қабылдамай, Ормуз бұғазын ашу үшін әскери араласуға мәжбүр болуы мүмкін, бұл аймақтағы жағдайды одан әрі шиеленістіріп, жаһандық экономикалық дағдарысқа әкелуі ықтимал.
