logo
search
menu

Картоп қымбаттады: баға неге шарықтады және үкімет не істемек?

Жуырда картоп бағасының күрт көтерілуі қоғамда үлкен алаңдаушылық туғызды, деп хабарлайды Taulik.kz.

Бүгін, 13:18
Картоп қымбаттады: баға неге шарықтады және үкімет не істемек?
Фото: Depositphotos.com

Мазмұны

    Үкімет бұл мәселеге шектеу енгізу арқылы жауап қатты. Алайда, сарапшылар мен картоп өндірушілер бұл жағдайдың көпқырлы себептерін атап өтуде.

    Картоп тапшылығы бар ма?

    Осы мәселеге байланысты Қазақстан Картоп өндірушілер одағының төрағасы Байжан Уалханов Egemen.kz сайтына сұқбат берген. Оның пікірінше, елімізде картоп өндірісі жеткілікті деңгейде болған. Өткен жылы 2,9 млн тонна картоп жиналғанымен, қараша айының соңында қоймалардағы өнімнің азайғаны туралы мәліметтер тараған. Оның айтуынша, өндірушілер бастапқыда картопты килосына 105-120 теңгеден сатқан, ал жоспар бойынша сәуірге дейін баға 200 теңгеге дейін ғана көтерілуі тиіс болатын. Бірақ делдалдар белсенділігі жағдайды өзгертіп жіберді.

    Бағаның өсуіне не әсер етті?

    Негізгі факторлардың бірі – көрші елдерден, әсіресе Ресей мен Өзбекстаннан сұраныстың артуы. Сонымен қатар, делдалдардың қоймалардан картопты көптеп сатып алуы көтерме бағаның бақылаусыз өсуіне алып келді. Павлодар облысында көтерме бағасы 170-210 теңге болса, Ақмола мен Қарағанды облыстарында 250-260 теңгеге жеткен. Ал оңтүстік өңірлерге тасымалдау құны 30 теңгені құрап, сатылым бағасы 300 теңгеге дейін көтерілген.

    Экспорттық шектеу: тиімді шешім бе?

    Үкімет картоп экспортына тыйым салып, бағаны тұрақтандыруды көздеді. Алайда, картоп өндірушілері бұл қадамның фермерлер үшін қиындық тудыруы мүмкін екенін айтады. Шекарада жиналып қалған өнімнің аязда бүліну қаупі жоғары. Сонымен қатар, шектеулер фермерлердің шетелдік серіктестерімен келісімшарттарын орындауына кедергі келтіруде.

    «Экспортқа тыйым салу – асығыс шешім. Жергілікті нарық үшін жеткілікті қор бар, ал шетелдік сатып алушылармен сенімді байланыс орнату маңызды», – дейді Байжан Уалханов.

    Сақтау мен сұранысты дұрыс саралау қажет

    Сарапшылар қоймалардағы картоп қорын нақты есептеп, ішкі нарықтың қажеттілігін анықтап, артық өнімді экспортқа бағыттау керектігін ұсынады. Бұл фермерлердің шығынға ұшырамауын қамтамасыз етеді.

    Ауыл шаруашылығы саласында мониторингтің әлсіздігі де көтерілген мәселелердің бірі. Өнім көлемін нақты бақылау жүйесінің болмауы – бағаның тұрақсыздығына себепкер.

    Қорытынды

    Картоп бағасының өсуі бірнеше факторларға байланысты болғанымен, сарапшылар бұл жағдайды кешенді түрде қарастыру керектігін айтады. Экспорттық шектеулерді қайта қарастырып, ішкі нарық қажеттілігін жүйелі түрде реттеу – фермерлердің де, тұтынушылардың да мүддесін ескеруге мүмкіндік береді.

    Жанерке МҰРАТ,

    "Тұран" университеті,

    Журналистика факультетінің 4 курс студенті.

    user

    taulik

    taulik.kz - тәулік бойы ақпарат тарату алаңы