Қай елде ер көп, қай елде әйел? – үлкен зерттеу жарияланды
Әлемдегі ең ірі мемлекеттердің жыныстық тепе-теңдігіне қатысты жаңа деректер жарияланды. Visual Capitalist инфографикасына сәйкес, халық саны көп елдердің басым бөлігінде ерлердің үлесі әйелдерден жоғары. Бұл көрсеткіш кейбір мемлекеттерде табиғи демографиялық үрдістерге байланысты болса, кейбірінде әлеуметтік факторлардың ықпалы да байқалады.
Мәселен, Қытайда ерлердің үлесі – 53,9 пайыз, ал әйелдер саны аздау. Үндістанда бұл айырмашылық тіпті айқын: 55,8 пайыз ер адам, 44,2 пайыз әйел. Ресейде гендерлік теңгерім керісінше – әйелдердің үлесі басым. Ерлер 63 пайыз ғана құраса, әйелдер саны көп болып отыр.
АҚШ-та әйелдер үлесі 52,7 пайызды құрап, көпшілік топқа айналған. Жапония (55,5 пайыз ерлер), Бразилия (53,3 пайыз ерлер), Бангладеш (53,8 пайыз ерлер) секілді елдерде де ерлердің басымдығы айқын байқалады. Ал Индонезия, Филиппин және Конго Демократиялық Республикасында тепе-теңдікке жақын көрсеткіш тіркелген.
Ерекше жағдайлардың бірі – Эфиопия мен Вьетнам. Бұл елдерде ерлер мен әйелдердің саны шамамен тең, айырмашылық небәрі пайыздық үлестің оннан бірінде ғана. Германияда әйелдердің үлесі ерлерден көбірек: 52,3 пайыз.
Бұл деректер әлемдегі демографиялық үрдістердің күрделілігін көрсетеді. Гендерлік теңгерімге мәдениет, денсаулық сақтау, көші-қон, сондай-ақ мемлекеттердің әлеуметтік-экономикалық жағдайы әсер етеді. Сарапшылардың айтуынша, кейбір елдерде ер адамдардың көбірек болуы – қыз балалардың туу деңгейіне қатысты тарихи және әлеуметтік факторлармен байланысты. Ал Ресей мен Еуропаның бірқатар мемлекеттерінде әйелдердің басым болуы ерлер арасындағы өлім-жітімнің жоғары көрсеткішімен түсіндіріледі.
Жалпы алғанда, бұл зерттеу елдердің демографиялық бейнесін ғана емес, қоғамдағы әлеуметтік саясат пен болашақ еңбек нарығына да әсер ететін маңызды индикатор болып отыр.
