Алайда Черчилль шынымен ерекше адам болған. Көп жағдайда адам сенгісіз оқиғалар оның өмірбаянында шындық болып шығады. BBC-дің орыс қызметі «Проверено.Медиа» фактчекинг жобасының сарапшыларынан саясаткер туралы кең таралған пікірлерді тексеруді сұраған болатын.
1. Черчилль АҚШ азаматы болған
Бұл тұжырымның жартысы ақиқат та, жартысы жалған. Уинстон Черчилльдің анасы – Дженни Джером – америкалық, Нью-Йорктегі табысты қаржыгер Леонард Джеромның қызы болған. Қазіргі заң бойынша, Черчилль екі елдің азаматтығын алуға құқылы болар еді. Бірақ сол заманда, 1934 жылға дейін, АҚШ азаматтығы тек әке жағынан берілетін.
Черчилльдің Америкамен байланыстығы тек құрметті азаматтық алумен шектелді. 1963 жылы АҚШ президенті Джон Кеннеди оған «Құрметті азамат» атағын берген. Черчилльге арнайы төлқұжат дайындалды, бірақ денсаулығына байланысты ол АҚШ-қа бара алмады, сондықтан құжатты оның ұлы қабылдады.
2. Черчилль әйелдер дәретханасында дүниеге келген
Бұл пікірдің негізі жоқ. Черчилльдің анасы Бленхейм сарайындағы балға қатысып жатқанда толғағы басталған. Ол бөлмесіне жетіп үлгермей, бір гардероб бөлмесінде босанған. Аңыздың дәретханамен байланысуы ағылшын тіліндегі «cloakroom» сөзінің екі мағынасына байланысты туындаған: бұл сөз «гардероб» та, «дәретхана» деген сөзді де білдіреді.
3. Черчилль тәжірибелі тас қалаушы болған
Жартылай шындық, жартылай өтірік. Черчилль құрылыс жұмыстарымен шұғылдануды денсаулыққа пайдалы деп қабылдаған. Ол өз бақшасында кірпіштен қабырғалар қалаған, тіпті қыздарына шағын үй тұрғызуға көмектескен. Бұл үшін ол кәсіби тас қалаушыларды жалдаса да, өзі де белсене қатысқан. Кейін ол құрылысшылар кәсіподағына мүше болды, бірақ бұл шешім кәсіподақ мүшелерінің наразылығын тудырған болатын.
4. Черчилль Ковентри қаласының бомбалауына жол берді
Жалған. Бұл аңызды бұрынғы барлаушы Фредерик Уинтерботэм таратып, Черчилль неміс шабуылы туралы білгенін, бірақ барлау құпиясын сақтау үшін ешқандай шара қабылдамағанын айтқан. Дегенмен архивтік деректер бұл ақпаратты теріске шығарады: Черчилль нақты Ковентриге соққы жасалатынын білген жоқ.
5. Черчилль АҚШ президенті Рузвельттің алдында жалаңаш тұрған
Шындыққа жанасады. Тарихшылардың айтуынша, Черчилль жуынудан кейін бөлмесінде жалаңаш жүргенде Рузвельт кенеттен кіріп келген. Черчилль саспай, президентке: «Көріп тұрғаныңыздай, мырза, сізден жасырған ештеңем жоқ» деген екен. Бұл оқиға оның әзілқойлығының тағы бір мысалын айғақтайды.
6. Черчилль күн сайын армян коньягін ішкен
Жалған. Черчилль коньякқа құмар болғаны рас, әсіресе француздың Hine маркасын ұнатқан. Ол армян коньягін ішкені туралы да айтылады, бірақ бұл ішімдіктің тұрақты түрде оған жеткізілгені жайлы дәлелдер жоқ.
7. «Темір перде» терминін Черчилль ойлап тапқан
Жартылай шындық. «Темір перде» сөз тіркесі алғаш рет 1918 жылы Василий Розановтың еңбегінде қолданылған. Алайда бұл ұғымды әлемге әйгілі еткен – Черчилльдің 1946 жылы Фултон қаласында жасаған «Темір перде туралы сөз» деп аталатын баяндамасы.
8. Черчилль «Сталин Ресейді соқамен алды, ал атом бомбасымен қалдырды» деген
Жалған. Бұл сөзді Исаак Дойчер деген тарихшы айтқан. Фраза кейін Черчилльге қате телінді, әсіресе Кеңес Одағы кезінде бұл кең таралған пікірге айналды.
9. Черчилль Нобель сыйлығын алды
Шындық. Уинстон Черчилль тек саясаткер ғана емес, талантты жазушы болған. Ол көптеген тарихи кітап пен өмірбаян жазған. 1953 жылы оған «Тарихи және биографиялық шығармалары үшін, сондай-ақ адамзат құндылықтарын қорғаған шешендік өнері үшін» Нобель сыйлығы берілді.
