Қазақстандықтардың 68,8 пайызында медициналық сақтандыру полисі жоқ, деп хабарлайды Taulik.kz.
Бүгінгі таңда 3,4 миллионға жуық азамат міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру жүйесінде сақтандырылмаған.
Қоғамдық саясат институтының социологиялық зерттеуіне сәйкес, қазақстандықтардың 68,8 пайызы ерікті медициналық сақтандыруды (МСҚ) пайдаланбайды. Олардың ішінде респонденттердің 39,2%-ы тегін медициналық көмекке жүгінуді қалайды, әрбір 5-ші (19%) жеке емханаларға барады, ал қазақстандықтардың 10,7%-ы мұндай қызмет туралы мүлде білмейді.
Қазақстандықтардың 28,7%-ы ғана жұмыс берушіден ерікті медициналық сақтандыруға ие, бұл көбінесе Ақтөбе (54,7%), Абай (52,5%) және Павлодар (48,5%) облыстарының тұрғындары.
Айта кетерлік жайт, көптеген дамыған елдердегі сияқты Қазақстанда VHI жеке клиникалар, көрсетілетін қызметтердің сапасын арттыру және мамандандырылған мамандарға жылдам қолжетімділік ұсынатын жалпы денсаулық сақтау жүйесінде қосымша рөл атқарады.
Еуропаның барлық дерлік елдерінде қосымша ерікті медициналық сақтандыру нарығы бар – Австрия, Бельгия, Греция, Испания, Португалия, Швейцария. VHI Ирландия мен Кипрдегі денсаулық сақтау жүйесінде маңыздырақ рөл атқарады, сәйкесінше халықтың 46% және 20% қамтиды.
Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігінің мәліметінше, 2023 жылғы 1 тамыздағы жағдай бойынша Қазақстанның сақтандыру секторы 26 сақтандыру ұйымымен ұсынылған, оның 10-ы өмір мен денсаулықты сақтандыру болып табылады. Жыл басынан бері жеке және заңды тұлғалар үшін жасалған сақтандыру шарттарының саны көлік құралдары иелерінің міндетті азаматтық-құқықтық жауапкершілігін және сақтандырудың басқа түрлерін қоса алғанда 7,6 млн тг-ні құрады.
Мысалы, Өзбекстанда сақтандыру секторын жыл сайын 2,5 миллионға жуық ерікті медициналық сақтандыру шартын жасайтын 45 компания көрсетеді. Ресей Федерациясында 162 сақтандыру компаниясы және 30 миллионнан астам ерікті медициналық сақтандыру келісімшарттары бар.
Қазақстанда ерікті медициналық сақтандырудың даму қарқынының төмен болуының бірқатар себептері бар. Біріншіден, жылына 100 мың теңгеден басталатын сақтандыру полисінің қымбаттығы. Екіншіден, инфляция аясында халықтың сатып алу қабілетінің төмендеуі. Үшіншіден, азаматтардың сақтандыру компанияларына сенімінің жеткіліксіз деңгейі.
Міндетті медициналық сақтандыру жүйесіндегі кейбір олқылықтарды ескере отырып, ерікті медициналық сақтандыру халықтың денсаулығын сақтаудың қосымша шарасы бола алады және өсу перспективалары бар.
Ерікті медициналық сақтандыруды дамыту мемлекеттік қолдау шараларына байланысты, олар мыналарды қамтуы мүмкін:
- жұмыс берушілерге өз қызметкерлерін сақтандыру бойынша салық жеңілдіктері (Германия, Франция, Австрия, Дания, Италия, Испания);
- әлеуметтік шаралар (Франция - табысы аз үй шаруашылықтары үшін ерікті медициналық сақтандыруға жолдамалар және жағдайы табыс деңгейінен сәл жоғары болғандар үшін салықтық субсидиялар, Грузия - кедейлік шегінен төмен тұратын адамдар үшін жеке медициналық сақтандыруға ваучерлер, Армения - субсидияланған әлеуметтік пакет мемлекеттік қызметшілер үшін);
- VHI қолжетімділігін қамтамасыз ету (міндетті түрде – Германияда мемлекеттік сақтандырудан бас тартқан адамдар жеке сақтандыруды сатып алуға міндетті, сақтандыру жарналарына жеңілдіктер – зейнеткерлер төмендетілген сақтандыру жарналарын төлейді).
Зерттеу 2023 жылдың шілдесінде жүргізілді. Сауалнамаға 18 жастан асқан 2000 қазақстандық қатысты. Сауалнама ұлттық репрезентативті іріктеу бойынша жүргізілді.